Cukrzyca to przewlekła choroba, na którą w 2018 roku chorowało w Polsce aż 2,9 mln dorosłych – mowa tu tylko o osobach zdiagnozowanych (1). Wiele dodatkowych osób  ma stan przedcukrzycowy  lub nie wie, że ma cukrzycę. Ostatnio coraz głośniej również o insulinooporności. Insulinooporność to obniżona wrażliwość komórek na insulinę. Insulina jest hormonem odpowiedzialnym za regulację poziomu cukru we krwi – odprowadza cząsteczki glukozy do poszczególnych komórek, tym samym nie pozwalając im się gromadzić w żyłach. Jest takim kluczem, dzięki któremu glukoza może odżywiać komórki. W sytuacji, kiedy spożywamy duże ilości prostych węglowodanów (dużo produktów przetworzonych), organizm przerabia je na glukozę, a trzustka wytwarza insulinę – także w dużych ilościach. Nieustanna produkcja dużej ilości insuliny sprawia, że komórki przestają być na nią czułe. Z kolei nieodprowadzony do komórek cukier odkładany jest w formie tkanki tłuszczowej, a nieczułe komórki pozostają głodne i wciąż chcą jeść.
Pojawienie się insulinooporności zwiększa ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2. Zarówno jedna, jak i druga choroba nie należą do najprzyjemniejszych, niosą za sobą szereg objawów, a także powikłań. Jakich?

Insulinooporność – objawy

Do najczęstszych objawów insulinooporności należą zmęczenie ogólne i po jedzeniu, ciągłe uczucie głodu, chęć na słodkie (zwłaszcza po posiłku), tzw. oponka na brzuchu, zwiększone pragnienie i apetyt, problem ze zrzuceniem kilogramów. Mogą się także pojawić różnego rodzaju bóle. Wymienione objawy mogą być dokuczliwe, jednakże dużo poważniejszym jest fakt, że insulinooporność jest etapem prowadzącym do dużo bardziej uciążliwych chorób (mogących prowadzić nawet do śmierci), tj. cukrzyca typu 2, nowotwory czy choroba Alzheimera. Ciągłe wysokie stężenie cukru we krwi uszkadza naczynia krwionośne, mózg, a to z kolei dotyka innych narządów.

Cukrzyca typu 2 – objawy

Jeśli mówimy o objawach cukrzycy, sprawa jest trochę bardziej skomplikowana. Możemy je podzielić na objawy związane z nieprawidłowym stężeniem cukru we krwi oraz na objawy związane z powikłaniami. Nieprawidłowe stężenie może oznaczać cukier zbyt wysoki (hiperglikemia) lub za niski (hipoglikemia). Najczęściej zgłaszanymi objawami hiperglikemii są wzmożone pragnienie i częstomocz (podobnie, jak w insulinooporności), zaburzenia koncentracji, uczucie zmęczenia oraz zmniejszenie masy ciała. Wysoki poziom cukru we krwi powoduje zwiększoną podatność na infekcje bakteryjne i grzybiczne. Dodatkowo pacjenci mogą skarżyć się na pogorszenie widzenia.
Do objawów związanych z obniżonym poziomem cukru we krwi, z tzw. niedocukrzeniem należą, m.in. kołatanie serca, pocenie się, drżenie rąk, osłabienie, uczucie wilczego głodu., itp. Jeśli poziom glikemii spadnie za nisko, może dojść do utraty przytomności.

Powikłania cukrzycy

Nieleczona, zaniedbana cukrzyca i ciągle podwyższony cukier we krwi powodują wiele poważnych powikłań. U chorych dochodzi do uszkodzenia wielu narządów poprzez upośledzone ich ukrwienie i unerwienie. Wśród powikłań wyróżnia się retinopatię (a nawet utratę wzroku), uszkodzenia nerek, choroby serca, zaburzenia metabolizmu kości, układu ruchu, choroby stłuszczenia wątroby i wiele więcej.

Cukrzyca typu 1 a cukrzyca typu 2

Cukrzyca może występować w dwóch typach. Typ 1 – jest zaliczany do chorób autoimmunologicznych i pojawia się najczęściej w młodym wieku. Choroba wystąpić może niezależnie od diety – np. wskutek przyjmowanych leków, znaczenie mogą mieć także czynniki genetyczne. Cukrzyca typu 1 całkowicie wyłącza trzustkę z możliwości produkowania insuliny, a jej leczenie jest oparte na kontroli poziomu cukru we krwi, przyjmowaniu insuliny w postaci zastrzyków, poprzez kontrolę diety. Współczesna medycyna nie jest w stanie zapobiegać temu typowi cukrzycy, dlatego też nie będziemy się nim dzisiaj zajmować.

Cukrzyca typu 2 stanowi ok. 90% spośród wszystkich chorujących na cukrzycę. Pojawienie się wystąpienia typu 2 cukrzycy wzrasta wraz z wiekiem, a ważnymi determinantami jej rozwoju są otyłość, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia gospodarki lipidowej oraz brak aktywności fizycznej (2). Zadbanie o dietę oraz wprowadzenie regularnej aktywności ruchowej w znacznym stopniu pomogą zapobiec zachorowaniu na cukrzycę typu 2. Jeśli już chorujesz na cukrzyce typu 2, to nic straconego. Zmiana stylu odżywiania pomoże zmniejszyć wahania cukru we krwi, tym samym ograniczyć jej uciążliwe powikłania.

Leczenie cukrzycy dietą

Według zaleceń PTD (Polskie Towarzystwo Dietetyki) z 2020 roku w leczeniu cukrzycy poleca się stosowanie różnych diet, wśród nich można wyróżnić: dietę DASH, śródziemnomorską, bogatoresztkową oraz diety roślinne (3). Bez względu na wybór diety w cukrzycy nie powinno się spożywać produktów wysoko przetworzonych, które bardzo szybko podnoszą cukier we krwi oraz powinno się ograniczyć cukry proste.
Badania pokazują, że osoby, które jedzą dużo wysoko przetworzonych produktów o małej zawartości błonnika i które powodują gwałtowne zwiększenie stężenia glukozy we krwi, istotnie zwiększają ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2. Unikanie produktów o wysokim indeksie glikemicznym może być zatem skuteczną metodą pierwotnej prewencji cukrzycy w populacji ogólnej.
Do produktów zakazanych zaliczamy, m.in. słodkie napoje gazowane, pieczywo cukiernicze, słodycze, słodzone produkty mleczne, dosładzane przetwory owocowe, cukier spożywczy i syrop glukozowo-fruktozowy.Jako, że jesteśmy roślinnym cateringiem skupimy się na omówieniu znaczenia diety wegetariańskiej i wegańskiej w profilaktyce i leczeniu cukrzycy typu 2.

Dieta roślinna w cukrzycy typu 2

Badania pokazują, że dieta wegetariańska i wegańska pozytywnie korelują z redukcją masy ciała, co oznacza, że są skuteczne przeciw działaniu między innymi otyłości. Otyłość, jak już wiadomo, znajduje się w czynnikach zwiększających ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2. W dietach roślinnych spożywa się większą ilość warzyw i owoców, przy jednoczesnym ograniczeniu lub rezygnacji produktów pochodzenia zwierzęcego oraz eliminacji mięsa. Taka dieta często przekłada się na wyższe spożycie złożonych węglowodanów, kwasów tłuszczowych n-6, błonnika, a także różnych minerałów i witamin (kwas foliowy, magnes, witaminy C i E).
Z drugiej strony charakteryzuje się niższą zawartością tłuszczy nasyconych, cholesterolu, białka, a także witaminy B12 i cynku.

Dotychczasowe badania potwierdzają, że dieta bogata w kwas foliowy, magnes, błonnik oraz witaminy C i E, przy niskim spożyciu tłuszczów nasyconych, może mieć pozytywne znaczenie w profilaktyce i leczeniu cukrzycy, a także chorób układu sercowo-naczyniowego, a nawet niektórych nowotworów. Obserwuje się także, że pozytywny wpływ na stężenie glukozy we krwi ma spożywanie niektórych roślin strączkowych (4).

Więcej roślin, mniejsze ryzyko cukrzycy?

Dotarliśmy do badania, które pokazuje, jak wraz ze zwiększaniem się ilości spożywanych produktów roślinnych, zmniejsza się odsetek przypadków rozwoju cukrzycy. Wśród osób, które sporadycznie jedzą mięso (fleksitarianie) ryzyko rozwinięcia się cukrzycy jest o 28% mniejsze niż wśród osób jedzących tradycyjnie. Ale to jeszcze nie wszystko! U wegetarian, którzy jedzą ryby spada o 51%, u wegetarian o 61%, natomiast u wegan aż o 78%. Zaobserwowano również, że weganie chorują na cukrzycę typu 2 50% rzadziej niż osoby na tradycyjnej diecie (4).

Kontrowersyjnym sposobem leczenia cukrzycy może się wydawać zastosowanie diety witariańskiej, w której przeważają surowe pokarmy, niemal w całości roślinne (5). Autorka książki „Leczenie dobrą dietą” sugeruje, że połączenie intensywnej aktywności fizycznej wraz z dietą witariańską może całkowicie wyleczyć cukrzycę typu 2. Dodatkowo wskazuje na naturalne pokarmy wspierające leczenie cukrzycy, a są to, m.in. kurkuma oraz kozieradka – te indyjskie przyprawy mają działanie oczyszczające i przeciwzapalne. Ponadto będą to kwasy omega 3, gorzka czekolada, czerwone winogrona (lub czerwone wino), borówki, żurawina i truskawki, czereśnie, wiśnie, fasola, migdały i orzechy włoskie. Nie można także zapomnieć o gryce, zielonej herbacie i wodorostach.Na liście znalazł się także syrop klonowy – co zaprzecza wszelkim zaleceniom dietetycznym. Wskazuje na badania Uniwersytetu na Islandii, gdzie wykazano, że substancja występująca w syropie – quebecol – ma wyjątkowe właściwości antycukrzycowe. Poza nimi, posiada także wiele przeciwutleniaczy.

Dieta wegańska i wegetariańska u Tu Kokoszka Dziobała

Nasz catering dietetyczny poważnie podchodzi do kwestii zdrowia u swoich Dziobaczy. Przygotowujemy diety z naturalnych, wysokiej jakości produktów, stosując się do zaleceń dietetycznych. Dostarczamy szereg diet roślinnych, bogatych w warzywa, zboża, pestki, nasiona i super foods, gdzie każdy znajdzie coś dla siebie. Już samo przejście na dietę roślinną znacznie obniża ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2. My wychodzimy o krok dalej – nasz dietetyk zaprojektował wegańską dietę dla cukrzyków, składającą się z produktów, pozwalających utrzymać cukier w ryzach. Znajdują się w niej wyłącznie produkty o niskim i średnim indeksie glikemicznym, eliminując gwałtowne skoki glukozy we krwi. Poznaj Insulinkę i zadbaj o swój cukier!

Literatura
  • (1) pacjent.gov.pl
  • (2) Zegan, M., Michotka-Katulska, E., Lewandowska, M., Boniecka, I. (2017). Rola podejmowanej aktywności fizycznej w profilaktyce oraz wspomaganiu leczenia otyłości oraz cukrzycy typu 2. Zakład Żywienia Człowieka, Warszawski Uniwersytet Medyczny.
  • (3) 2020 Guidelines on the management of diabetic patients. A position of Diabetes Poland. Clinical Diabetology 2020, 9(1), 7-8; 10-11; 11-12; 13-15; 18-22; 24-27; 29-33; 33-35; 38-41; 43-46; 81-83.
  • (4) Stolińska-Fiedorowicz H., Krzyżanowska M.: Dieta wegańska u osób z cukrzycą. Współczesna dietetyka 2018, 18, 44-48.
  • (5) Lewko, K. Leczenie dobrą dietą. 186-200.

Smacznego!

Zamów online catering wegański i wegetariański: https://tukokoszka.pl/zamowienie/#/

Stosujcie mądrze! Pysznego dnia!

TuKokoszka Dziobała

Wegański Catering | TuKokoszka Dziobała Facebook | TuKokoszka Dziobała Instagram

Kategorie: Dieta

0 komentarzy

Dodaj komentarz

Avatar placeholder

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *